مرجع مرغ عشق

بیماری کلیوی در پرندگان...

کلیه‌ها اندام‌هایی اصلی و حیاتی در حیوانات و انسان هستند و نقش آنها تصفیه مواد زاید و بازگرداندن مواد مفید آن به خون است. اختلالات و بیماری‌های کلیوی آسیب‌های جدی‌‌‌ای به سلامتی پرنده می‌زند و متأسفانه این بیماری‌ها در پرندگان خانگی نسبتأ شایع است و یکی از مشکلات رایج در پرندگان مسن به حساب می‌رود. اما بیشتر در پرندگانی که در باغ وحش نگه داری می‌شوند دیده می‌شود. در طبیعت این بیماریها در پرندگانی شیوع بیشتری دارند که طعمۀ دیگر حیوانات هستند.

این بیماری‌ها عمومأ به دو شکل حاد و مزمن دیده می‌شوند. در حالت مزمن شروع بیماری بسیار آهسته است ولی در شکل حاد بیماری خیلی سریع و شدید خود را نشان می‌دهد.

علت عمده این بیماری‌ها تغذیه نامناسب و عدم تعادل غذایی است. اما عوامل بسیار دیگری در ابتلای پرنده به انواع این بیماریها دخیلند و از آن جمله عفونت‌های ویروسی هستند. ویروسهای مختلفی می‌توانند به طور موقت یا دائمی‌به کلیه پرنده آسیب بزنند که از جمله آنها پلیماویروس(polyomavirus) است.به خصوص در طوطی‌های جوان دستی. آدنوویروس()،هرپس ویروس (Herpesvirus) وویروس ابله (Poxvirus ) نیز از دیگر ویروس‌های درگیر کننده کلیه‌ها هستند.

باکتری‌ها هم باعث مشکلات کلیوی می‌شوند. عفونت‌های باکتریایی که کلیه را در گیر می‌کنند بیشتر به عنوان عفونت ثانویه هستند یا در مواقعی که ارگان دیگری از بدن پرنده در گیر است، این عوامل عفونی از طریق جریان گردش خون و یا دستگاه ادراری به کلیه‌ها می‌رسند.
پسیتاکوز(psittacosis) عفونت کشنده‌‌‌ای است که باعث آسیب به اندام‌های مختلفی از جمله کلیه و مجرای ادراری می‌شود.
از عفونت‌های قارچی می‌توان به آسپرژیلوس اشاره کرد که علت بیشتر عفونت‌های کلیوی قارچی در پرندگان است اما در کل این شکل بیماری نادر است.

مسمومیت از دیگر عوامل ایجاد اختلال کلیوی است. دو علت شایع مسمومیت کلیوی پرندگان میزان بالای ویتامین D و واکنش‌های مربوط به آنتی بیوتیک‌های خانواده آمینو گلیکوزیدها است (مانند جنتامایسین واسترپتومایسین). وقتی میزان ویتامین ۳D در بدن پرنده بالا رود،به احشا رفته و خصوصأ کلیه را تحت تأثیر قرار می‌دهد.طوطی‌هایی که در مرحله آشیانه سازی هستند بیشتر در معرض اختلالات ناشی از ویتامین D3هستند. از علائم این نوع اختلال پر ادراری، پر نوشی، کم اشتهایی و کاهش وزن است.

فلزات سنگین شامل روی، سرب،کادمیوم و جیوه هم می‌توانند باعث آسیب به کلیه‌ها شوند. زیاد خوردن نمک نیز عامل دیگری است که گاه رخ می‌دهد. همچنین افزایش بیش از حد مقدار کلسیم و فسفر، مسمومیت با سموم ارگانو فسفره، کاربامات و یا آفت کش‌های ارگانو کلره و خوردن بعضی از انواع گیاهان نیز باعث مسمومیت و آسیب به کلیه‌ها می‌شود.

تومورهای کلیه در انواعی از طوطی‌های هلندی شایع است. این تومورها باعث فشار به اندام‌های اطراف و اعصاب می‌شوند. اگر این فشار بر اعصابی باشد که به پاها می‌روند ممکن است باعث ضعف، سختی در حرکت و ناتوانی در ایستادن پرنده شود.

کمبود ویتامین A نیز کلیه‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد که این حالت بیشتر به دلیل فقر رژیم غذایی پرنده از مواد محتوی ویتامین A رخ می‌دهد که عمومأ پرندگانی هستند که فقط غذای دانه‌‌‌ای دریافت می‌کنند و از انواع میوه جات و سبزیجات و پلت تغذیه نمی‌کنند.ممکن است در این حالت بدن قادر به جذب تمام ویتامین A‌ی مصرفی نباشد و آن را از طریق موکوس سلول‌های پوششی میزراه دفع کند. در این صورت ممکن است هیدرونفروزیس و یا نارسایی کلیوی آنوریک رخ می‌دهد.

وجود مقدار زیاد پروتئین در بدن باعث بروزبیماری نقرس در پرندگان می‌شود. در این حالت اوریک اسید تصفیه نشده و در مفاصل و بافت‌های اطراف آن رسوب می‌کند. بسیاری از رژیم‌های غذایی باعث ابتلای پرنده‌ها به این بیماری می‌شود اما به عنوان عاملی اثبات شده در نظر گرفته نمی‌شود. در تحقیقی جوجه‌هایی که استعداد ژنتیکی ابتلا به نقرس داشتند را با رژیمی‌که شامل ۸۰-۷۰ درصد پروتئین بود تغذیه کردند ولی این بیماری در آنها دیده نشد. با وجود اینکه این تئوری سالهاست به عنوان نقرس مطرح است اما علم هنوز آن را تأیید نکرده است.

انسدادها هم موجب آسیب کلیه میشوند. انسداد لوله ادراری مثلأ زمانی که سنگ مثانه وجود دارد و یا یک تخم بزرگ تر از حد معمول وجود دارد ممکن است باعث آسیب به کلیه شود. در این حالت پرنده کمتر ادرار می‌کند چون درد دارد و شاید در ادرارش خون دیده شود. همچنین ممکن است ایجاد نقرس نیز بکند چون کلیه بیمار نمی‌تواند اوریک اسید را تصفیه کند، وممکن است در مفاصل یاتوبول‌های ریز کلیه رسوب کند.

جراحات، آسیب دیگر ارگانهای داخلی، بیماری‌های متابولیک و انگل‌ها از دیگر عوامل ابتلای پرندگان به انواع بیماری‌های کلیوی هستند.

بر حسب اختلال رخ داده، نشانه‌های بیماری متفاوت است، اما افسردگی و بی حالی ، پف کردن پرها، ضعف

🔰تشخیص بیماری توسط ﻓﻀﻠﻪ

🐥فضله سبز همراه کسالت👈نشانه سرماخوردگی و ورم روده👈درمان لینکوپک

🐥فضله سفید👈نشانه کلی باسیلوز👈درمان انرو یا جنتامایسین

🐥فضله سفید چسبیده به پس👈سالمونلا👈درمان انرو یا تایلوزین ده روز کامل

🐥فضله خونی👈نشانه کوکسیدیوز 👈درمان کوکسی پلاس

🐥فضله همراه ادرار زیاد👈نشانه انگل 👈درمان قطره لوامیرول

🐥فضله همراه دون هضم نشده👈انگل 👈درمان انرو تریکوپلاس یا سولفادین

🐥فضله درشت👈نشانه برهم خوردن فلور روده👈درمان پروبیوتیک

بررسی تخصصی انگل در طوطی سانان



خطر بیماری‌های انگلی در پرندگان خانگی کمتر از انواع وحشی است زیرا در محیط کنترل شده قفس به سر می‌برند. پرندگان مبتلا دچار پرریزی شده و سلامت عمومی‌شان به خطر می‌افتد. وجود انگل نشانه مشکتلا بزرگتر بعدی است و باید آن را در نطفه خفه کرد.حال در این پست قصد داریم به صورت کاملا تخصصی به بررسی انگل‌های موجود در طوطی سانان که عروس هلندی نیز در راسته‌ی آنان قرار می‌گیرد ، بپردازیم.

انگل‌ها را به دسته « خارجی» مانند جرب پا،جرب قرمز، شپش و کنه و « داخلی » ماننده کرم‌های روده مثل کرم‌های پهن ، نواری ،قلاب دار، و انگل‌های ژِیاردیاز جیاردیا> ، کوکسیدیاها، و تریکوموناس‌ها و... تقسیم می‌کنند.

انگل‌های خارجی : « پوسته شدن پاها» و جرب صورت رایج ترین انگل خارجی طوطی‌ها هستند که به صورت بروز جراحاتی در پاها و نیز ناحیه‌ی مقعد خود را نشان می‌دهند و گاه بافت نوک را در معرض خطر قرار می‌دهد و آنها را از شکل می‌اندازد. همچنین انگل خارجی دیگری به نام جرب قرمز که با عنوان خون آشام هم شناخته می‌شود وجود دارد که البته در پرنده‌های خانگی بسیار کمتر دیده شده است. از کارکردهای این انگل می‌توان به کمخونی طوطی و تحریکات خارشی اشاره کرد. برای مقابله با انگل‌های خارجی ، بهترین راه درمان جرب‌ها، استفاده از داروی اختصاصی « ایورمکتین » می‌باشد.

در نوع دیگری از انگل‌های خارجی به شپش‌ها می‌رسیم که در سطح طوطی و در پاهای آنان مستقر می‌شوند و به خوردن پر و تخمگذاری در غلاف آنها می‌پردازند. بهترین راه درمان شپش بدن پرنده‌ها، استفاده از پودر کارباریل می‌باشد که می‌بایست در طول دوره‌ی درمان پرنده به مدت دو هفته انجام گیرد.
درصورت نگهداری انفرادی پرندگان در محیط داخلی خانه و توجه و علاقه انسان به آنها به ندرت به این انگل‌های خارجی مبتلا می‌شوند به ویژه اگر با دیگر پرندگان تماس نداشته باشند. وارد کردن پرنده‌ی جدید و مبتلا به انگل‌های خارجی ، خطر درگیر شدن طوطی‌های دیگر به این انگل‌ها را افزایش می‌دهد. به همین دلیل در دوره قرنطینه از عدم آلودگی طوطی تازه خریداری شده به انگل‌های خارجی مطمئن شویم و در صورت آلودگی آنها ، از پودر مناسب حشره کش استفاده شود.

انگل‌های داخلی : کرم آسکاریس کرم روده> مهم ترین انگل داخلی طوطی سانان می‌باشد که سبب اسهال ، کاهش اشتها، کاهش وزن ، استفراغ و کم خونی می‌گردد. کرم کدو نوعی کرم پَهن می‌باشد> با علائم بی حالی و اسهال در طوطی‌ها بروز می‌کند.
بهترین داروها برای مقابله و از بین بردن این دو کِرم « ایورمکتین» و « فن بندازول» می‌باشند.

این دسته از انگل‌های داخلی معمولاً از طریق خاک منتقل می‌شوند بنابراین طوطی‌هایی که عمدتاً در قفس نگهداری می‌شوند مانند عروس هلندی و... به ندرت به این کرم‌ها آلوده می‌شوند.
بنابراین همانطور که بارها در وبلاگ ذکر شده؛هرگاه طوطی جدیدی خریداری کردیم، که قبلاً در شرایط حیات وحش و یا اسارت ولی روی خاک زندگی می‌کرده است ، بهتر است قبلاً در معرض کرم کُش مناسبی قرار گیرد. بررسی مدفوع طوطی‌ها روش مناسب تعیین وجود کرم در آنهاست که امروزه در آزمایش‌های دامپزشکی به سادگی قابل تشخیص هست.

از دیگر انگل‌های داخلی می‌توان به کوکسیدیوز و جیاردیا اشاره کرده که به ترتیب به بررسی آنها می‌پردازیم.

کوکسیدیوز :به عنوان انگل‌های روده‌‌‌ای شناخته می‌شوند که از طریق مصرف غذا و آب آلوده بوجود می‌آیند، در روده‌ها مستقر می‌شوند و بافت‌های دیواره‌ی روده را تخریب می‌کنند. نشانه‌های بالینی این ناهنجاری عبارتند از : اسهال ، افسردگی و کاهش اشتها در طوطی سانان است.
بهترین روش تشخیص این نوع انگل روده‌‌‌ای ، بررسی مدفوع طوطی از حیث وجود تخم انگل در آن می‌باشد.
و بهترین دارو جهت درمان این بیماری انگلی استفاده از داروی‌ها « موننزین» و یا « سولفادی متوکسین» می‌باشد.

جیاردیا ژیاردیاز> : عامل اصلی بوجود آمدن این بیماری انگلی ، پروتوزوآی تاژک دار بی هوازی است که در روده جمع می‌شود و از جمله علائم این بیماری می‌توان به : مدفوع بد بو و اسهال شدن پرنده، کاهش اشتها،خشکی پوست،منگی، و همچنین وجود پرهای تیره روغنی و پَرخواری است و همچنین برای جوجه‌های تازه متولد سبب کاهش رشد آنها و در نتیجه به مرگ آنها می‌انجامد.

برای درمان این بیماری سه نوع دارو وجود دارد که به اشکال خوراکی و تزریقی می‌باشند، که البته برای پرندگانی نظیر عروس هلندی ،تنها نوع خوراکی آنها استفاده میشود.
داروهای « ایپرونیدازول» و « فلاژیل» و همچنین داروی « مترونیدازول»

🔵تشخیص بیماری از روی ﻓﻀﻠﻪ
و علت نامرتبی پرهای پرنده

🔸فضله سبز همرا کسالت : نشانه سرماخوردگی وورم روده درمان داکسی سیلین

🔸فصله سبز بدون کسالت : نشانه بیماری کبد،درمان با کلسی کولینا

🔸فضله سفید : نشانه کلی باسیلوزدرمان با انرو یا جنتامایسین

🔸فضله سفید چسبیده به پس : سالمونلا درمان انرو ده روزکامل

🔸فضله خونی : نشانه کوکسیدیوز بوده،ودرمان با کوکسی پلاس یا بایکوکس یا سولفا

🔸فضله همراه ادرار زیاد : نشانه انگل و درمان باقطره لوامیزول است

🔸فضله همراه دان هضم نشده : نشانه وجود انگل یا بیماری دستگاه گوارش ،درمان با تریکوپلاس

🔸فضله درشت : نشانه برهم خوردن فلورروده بوده درمان باپروبیوتیک.

🔸ژولیدگی و نامرتبی پرها : نشانه کمبود ب کمپلکس درمان هفته‌‌‌ای دوروز ب کمپلکس

بیماری سینه کاردی

نباید این بیماری با بعضی بیماری‌های دیگر که علائمی‌شبیه این دارند، اشتباه بگیریم مانند آسم، عفونت شدید روده و نوعی آبله
مقدمه‌‌‌ای در رابطه با بیماری سینه کاردی:

عامل این بیماری که وارد معده پرنده می‌شود و ph مخاط معده افزیش می‌یابد و در نتیجه در هضم و جذب مواد غذایی اختلال ایجاد می‌کند(علت لاغری پرنده همین موضوع است. وقتی بدن پرنده هیچ مواد مغذی دریافت نکند، در عرض چند روز با توجه به دفع مواد مورد نیاز و مصرف گوشت و چربی سینه بعنوان کالری مورد نیاز تلف خواهد شد)، از دلایل رشد باکتری، رژیم غذایی فقیر و سرشار از چربی می‌باشد که فقدان اسیدیته سیستم گوارشی به شدت مانع از هضم پروتئین موجود در غذا می‌شود.
عوامل محیطی هم در بروز این بیماری موثر است. از قبیل:
1- رطوبت زیاد محیط
2- ازدحام زیاد پرنده در یک محیط یا قفس
3- قاطی شدن مدفوع در دان مصرفی(انتقال بیماری از طریق خوردن اووسیت‌های دفع شده در مدفوع بیشتر مشاهده می‌گردد)

علائم:
1- اسهال زرد یا سفید
2- کاهش وزن
3- جناغ سینه بیرون می‌زند
4- تغییر رنگ نوک پرنده(تقریبا آبی)
5- اشتهای زیاد به آب
علائم بالینی و کالبد شکافی:"
خونریزی‌های بسیار ریز در روده کوچک که از سطح بیرونی روده قابل مشاهده هستند. به محض بریدن روده، سریعا چین می‌خورد. در موارد کوکسیدیوز سکومی، سکوم پر از مدفوع خون آلود می‌باشد.
گاهی پرندگان مبتلا بدون آنکه ظاهراً به این بیماری مبتلا شده باشند و در حالتی که به ظاهر از وضعیت خوبی برخوردارند، بطور غیر قابل انتظاری تلف می‌شوند. چنین حالتی در پرندگان جوان بیشتر اتفاق می‌افتد. این بیماری یک بیماری مزمن یا حاد می‌باشد که مرگ و میر بالا، بی اشتهایی پرندگان، کاهش مشهود در مصرف غذا، لاغری، تورم روده، اسهال خونی-موکوئیدی، خونریزی روده، جراحات سکوم و بدن پف کرده، اسهال و سستی عمومی‌از نشانه‌های بارز این بیماری می‌باشد.
پیشگیری:
بهترین روش درمان، پیشگیری می‌باشد.
1- استفاده از پروبیوتیک هفته‌‌‌ای یک بار در غذای تخم مرغی
2- استفاده از سرکه سیب یا آب لیمو دو قطره در جا آبی هفته‌‌‌ای یک روز
3-استفاده از آنتی بیوتیکها هر ماه 1 روز ترجیحا تایلوزین تارتارات 2/10 گرم در 1 لیتر
روشهای درمان:
1- استفاده از سرکه سیب به مدت 5 روز
2- استفاده ازتایلوزین تارتارات به مدت 3 روز طبق دوز بالا
3- استفاده از لامپ مادون قرمز سه بار در روز هر بار 30 دقیقه
4- افزایش دما به 30 درجه
5- استفاده از دانهای جوانه زده و پودر بادام و پسته(از دادن غذای تخم مرغی خودداری کنید)
6-اطراف قفس رو بپوشانید تا از ایجاد استرس جلو گیری شود(باعث پیشرفت بیماری می‌شود)
7- استفاده از TNT اصل طبق دستور مندرج
8-داروی سلفا دی میزوکسین داخل اب اشامیدنی

شکستگی نوک یا منقار یا ناخن

در این‌ اتفاق باید اول خونسردی حفظ شود

سپس‌ پرنده را با حوله گرفته

نوازش کرد تا ارام شود

سپس خونریزی را با صابون بچه

یا ارد‌های خانگی مثل ارد گندم .زرت .برنج و... یا زردچوبه بند اورد

و پانسمان‌ کرد

و‌در اولین فرصت به دامپزشک متخصص مراجعه کرد

خارش بی وقفه

خارش مکرر که موجب نوک زدن پرنده به پوست و زخم شدن آن شود، ممکن است نشانه‌ی حساسیت یا تماس با نوعی ماده‌ای سمی‌روی پوست باشد. در صورت مشاهده‌ی چنین علائمی‌پرنده‌ی خود را بشویید تا هر گونه آلودگی از پوست یا پرهایش پاک شود و سپس برای درمان، او را به دامپزشکی ببرید.

بلعیدن اشیای خارجی

اگر پرنده‌ی شما وسیله‌ای را بلعیده باشد بهتر است تا زمانی که هنوز در چینه دان است برای خارج کردن آن اقدام کنید. در صورتی که این کار را به تاخیر بیندازید ممکن است آن شئ وارد معده، سنگدان یا روده‌ی پرنده شود که در آوردن شئ از این مکان‌ها سخت و خطرناک می‌باشد.

خوردن مواد سمی

در صورت امکان، نمونه‌ی از ماده سمی‌و یا هر گونه ماده شیمیایی که ممکن است پرنده خورده باشد را به دامپزشک نشان دهید. دامپزشک احتمال دارد چینه دان پرنده را شستشو دهد و برای جذب ماده‌ی سمی‌از زغال فعال استفاده کند.

زمین خوردن یا مشکل در حفظ تعادل

تلو تلو خوردن، حرکت به صورت دایره وار، دراز کشیدن در کف قفس یا ناتوانی در بلند شدن بیانگر ضعف شدید، شوک یا بیماری، زخم یا جراحت عصبی می‌باشد. لرزش و سخت شدن بدن ممکن است نشان دهنده تشنج باشد. در چنین مواقعی پرنده باید در محیطی گرم، تاریک و آرام قرار گیرد و بلافاصله به دامپزشکی برده شود.

سوختگی

سوختی در پرندگان بسیار اتفاق می‌افتد به خصوص در مواردی که پرنده به صورت آزاد در محیط زندگی می‌کند. محل سوختگی را با آب سرد خنک کرده و سپس پرنده خود را به دامپزشکی ببرید. هیچگونه پماد یا روغنی را به محل سوختگی نزنید زیرا این مواد گرما را در محل نگه داشته و باعث آسیب به بافت خواهند شد. همچنین روغن خطر ابتلا به عفونت را افزایش می‌دهد

وجود خون در استفراغ یا مدفوع

وجود خون در استفراغ یا مدفوع هیچگاه طبیعی نیست و نیازمند مراجعه فوری به دامپزشک می‌باشد.